εν 8: Χριστούγεννα

Η λέξη κάλαντα προέρχεται από τη λατινική «calenda», που σημαίνει αρχή του μήνα, τραγουδιόνταν στην αρχή του μήνα, ενώ διαμορφώθηκε από το ελληνικό ρήμα καλώ.

Έτσι λέγονται τα τραγούδια που έχουν ως στόχο τους να φέρουν ένα μήνυμα. Τα κάλαντα είναι τραγούδια με στίχους που από τη μια υπενθυμίζουν (αναγγέλλουν, τονίζουν) την έλευση είτε κάποιας χαρμόσυνης γιορτής (τη Γέννηση Του Χριστού) είτε κάποιου θλιβερού γεγονότος (Μ. Βδομάδα - Σταύρωση Χριστού) και από την άλλη εκφράζουν ευχές σε φίλο ή γείτονα ή άρχοντα και γενικά σε κάθε νοικοκύρη που επισκέπτονται ή συναντούν εκείνοι που λένε τα κάλαντα (= οι καλαντάρηδες) και τα μέλη της οικογένειάς του (την «κερά» = η σύζυγος, το γιο, τη θυγατέρα).Το κίνητρο για κείνους που λένε τα κάλαντα είναι να αποκομίσουν είτε την καλούμενη  «καλή χέρα» (= το φιλοδώρημα) είτε τα καλούμενα «καλοχερίδια» (= τα καλούδια = τα πάσης φύσεως γλυκά ή ακόμη και αγαθά: αυγά, στάρι, λάδι).

Για να συγκινήσουν το νοικοκύρη και να δώσει μεγάλα φιλοδωρήματα, οι καλαντάρηδες λένε και πάρα πολλά παινέματα (επαίνους), χαρακτηρισμούς (αφέντη, πρωταφέντη, άρχοντα) τόσο για τον ίδιο όσο και για τα άλλα μέλη της οικογένειάς του και με στίχους που να είναι ποταμός από εικόνες εκπληκτικής ομορφιάς.

Τα τραγούδια αυτά έχουν εντελώς δικά τους βασικά χαρακτηριστικά:

• Πρώτα-πρώτα δεν είναι τραγούδια φτιαγμένα από λόγιους ή ποιητές, αλλά από τον ίδιο το λαό μας
• Διηγούνται το ιστορικό της γιορτής που ξημερώνει.
• Έχουν, όμως, και επαινετικό χαρακτήρα.
• Περιέχουν πάντοτε και ευχές
• Βεβαίως υπάρχει και το ζήτημα της αμοιβής. Μόνο που η αμοιβή δεν ήταν ο κύριος σκοπός των καλαντιστών. Ο κύριος σκοπός τους ήταν πάντοτε η παρέα, η συνεύρεση με την παρέα.
• Έπειτα είναι και η επικοινωνία. Όχι μονάχα με την παρέα, αλλά και με τα άλλα μέλη της κοινότητας, με τα οποία είναι επίσης πολύ δεμένοι οι καλαντιστές. Γι' αυτό και έλεγαν στο κάθε σπιτικό και άλλα λόγια

Ελληνικά Παραδοσιακά Χριστουγεννιάτικα και Πρωτοχρονιάτικα Έθιμα.

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ στον κόσμο

Χριστουγεννιάτικα παιδικά τραγούδια

Οι Χριστουγεννιάτικες περιπέτειες του μπόμπιρα (ταινία)

ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΑΚΙ ΜΕ ΤΑ ΣΠΙΡΤΑ(ταινία)

Μερικές ιδέες για χριστουγεννιάτικες κατασκευές